BIG 4 KIỂM TOÁN LÀ GÌ? TÌM HIỂU 4 CÔNG TY HÀNG ĐẦU VỀ KIỂM TOÁN

Để đảm bảo sự minh bạch, tăng cường niềm tin của đối tác và nhà đầu tư, việc kiểm toán tài chính là điều không thể thiếu. Nhưng làm thế nào để chọn được đơn vị kiểm toán uy tín, đảm bảo chất lượng dịch vụ? Bài viết này sẽ giới thiệu đến quý doanh nghiệp về "Big 4 kiểm toán" - 4 công ty kiểm toán hàng đầu thế giới, cùng khám phá những lý do tại sao họ lại được nhiều doanh nghiệp tin tưởng lựa chọn.

1. Big 4 kiểm toán là gì?

Big 4 kiểm toán đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo tính minh bạch và tin cậy của thị trường tài chính. Vậy Big 4 kiểm toán là gì và có lịch sử hình thành như thế nào?

1.1. Định nghĩa Big 4 kiểm toán

Big 4 kiểm toán là thuật ngữ chỉ những doanh nghiệp và tập đoàn thống trị thị trường kiểm toán toàn cầu, chiếm hơn 90% thị phần. Big 4 trong lĩnh vực kiểm toán hiện nay gồm có: Deloitte; PricewaterhouseCoopers (PwC); Ernst & Young (EY) và Klynveld Peat Marwick Goerdeler (KPMG).

Bên cạnh dịch vụ kiểm toán, Big 4 còn cung cấp đa dạng các giải pháp tư vấn chuyên sâu như tư vấn thuế, tư vấn quản lý rủi ro, giúp doanh nghiệp nâng cao hiệu quả hoạt động và thích ứng với những thay đổi của thị trường.

Thuật ngữ Big 4 xuất phát từ các nguyên nhân chính sau đây:

• Quy mô và thị phần: Bốn công ty này chiếm phần lớn thị phần kiểm toán toàn cầu, kiểm toán cho hàng ngàn doanh nghiệp lớn nhỏ trên thế giới
• Uy tín và kinh nghiệm: Với lịch sử hình thành và phát triển lâu đời, cùng với đội ngũ chuyên gia giàu kinh nghiệm, Big 4 được xem là tiêu chuẩn vàng trong ngành kiểm toán
• Dịch vụ đa dạng: Ngoài kiểm toán, Big 4 còn cung cấp nhiều dịch vụ khác như tư vấn thuế, tư vấn quản lý, tư vấn rủi ro, giúp doanh nghiệp phát triển bền vững

1.2. Lịch sử hình thành và phát triển Big 4 kiểm toán

Big 4 kiểm toán ngày nay là kết quả của một quá trình hợp nhất và phát triển lâu dài của các công ty kiểm toán hàng đầu thế giới. Lịch sử hình thành Big 4 trong lĩnh vực kiểm toán có một số cột mốc quan trọng như sau:

1 - Giai đoạn đầu - Big 8

Ban đầu, nhóm các công ty kiểm toán lớn nhất gồm 8 công ty, bao gồm:

• Arthur Andersen
• Arthur Young & Co.
• Coopers & Lybrand
• Ernst & Whinney
• Deloitte, Haskins & Sells
• KPMG
• Touche Ross
• Price Waterhouse

2 - Quá trình sáp nhập và hình thành Big 4

Do sự cạnh tranh ngày càng khốc liệt và nhu cầu mở rộng quy mô để đáp ứng yêu cầu của thị trường, các công ty kiểm toán trong Big 8 đã tiến hành nhiều cuộc sáp nhập và hợp tác. Hai giai đoạn sáp nhập lớn đã làm thay đổi cấu trúc của nhóm này:

• Big 6 (1989 - 1998): Hai vụ sáp nhập lớn đã giảm nhóm Big 8 xuống còn Big 6. Ernst & Whinney sáp nhập với Arthur Young để thành lập Ernst & Young (EY), trong khi Deloitte Haskins & Sells sáp nhập với Touche Ross để thành lập Deloitte Touche Tohmatsu
• Big 5 (1998 - 2001): Arthur Andersen, một trong những thành viên của Big 6, đã phải đối mặt với khủng hoảng nghiêm trọng sau vụ bê bối Enron. Điều này dẫn đến việc sáp nhập và giải thể nhiều văn phòng của Arthur Andersen trên toàn cầu
• Big 4: Sau những biến động lớn, chỉ còn lại 4 công ty kiểm toán hàng đầu là Deloitte, PwC (PricewaterhouseCoopers), EY, và KPMG, tạo nên nhóm Big 4 như hiện nay.

3 - Sự phát triển của Big 4

Từ khi hình thành, Big 4 không ngừng mở rộng quy mô và phạm vi hoạt động. Các công ty này đã đa dạng hóa dịch vụ, không chỉ tập trung vào kiểm toán mà còn cung cấp các dịch vụ tư vấn, thuế, và các dịch vụ tài chính khác.

Sự hội nhập kinh tế toàn cầu, cùng với sự phát triển của công nghệ thông tin và những quy định pháp luật ngày càng chặt chẽ về báo cáo tài chính đã tạo ra một môi trường thuận lợi cho sự phát triển mạnh mẽ của Big 4 kiểm toán ngày nay.

2. Tìm hiểu chi tiết về Big 4 kiểm toán

Để hiểu rõ hơn về từng thành viên trong Big 4 kiểm toán, mời quý doanh nghiệp tham khảo thông tin chi tiết dưới đây:

2.1. PwC

PwC có tên gọi đầy đủ là PricewaterhouseCoopers, là một trong những công ty dịch vụ chuyên nghiệp hàng đầu thế giới.

• Thành lập: vào năm 1998 từ sự hợp nhất của Price Waterhouse và Coopers & Lybrand
• Trụ sở chính:  London, Vương quốc Anh
• CEO: Bob Moritz 
• Quy mô nhân sự: hơn 364.000  nhân viên trên toàn cầu

Ưu thế của PwC gồm có các đặc trưng như sau:

• Mạng lưới toàn cầu rộng lớn: Có mặt tại hầu hết các quốc gia trên thế giới, giúp khách hàng tiếp cận các dịch vụ chuyên nghiệp một cách dễ dàng
• Đa dạng dịch vụ: Ngoài kiểm toán, PwC còn cung cấp nhiều dịch vụ giá trị gia tăng khác như tư vấn chiến lược, tư vấn công nghệ, tư vấn rủi ro
• Đầu tư mạnh vào công nghệ: PwC luôn đi đầu trong việc ứng dụng các công nghệ mới như AI, blockchain vào các dịch vụ của mình, giúp nâng cao hiệu quả và chất lượng

2.2. Deloitte

Deloitte là tập đoàn Big 4 cung cấp một loạt các dịch vụ bao gồm kiểm toán, tư vấn, tư vấn thuế và tư vấn về rủi ro.

• Thành lập: năm 1845
• Trụ sở chính:  New York, Hoa Kỳ
• Global CEO: Joe Ucuzoglu
• Quy mô nhân sự: hơn 450.000 nhân viên

Một số điểm mạnh của Deloitte gồm:

• Tư vấn chiến lược: Deloitte được đánh giá cao về khả năng tư vấn chiến lược cho các doanh nghiệp, giúp họ xác định và đạt được mục tiêu kinh doanh
• Đổi mới: Công ty luôn khuyến khích sự đổi mới và sáng tạo, tạo ra những giải pháp độc đáo cho khách hàng
• Mạng lưới chuyên gia rộng lớn: Deloitte sở hữu một mạng lưới các chuyên gia giàu kinh nghiệm trong nhiều lĩnh vực khác nhau

2.3. EY

EY hay Ernst & Young là một trong bốn công ty dịch vụ kiểm toán và tài chính chuyên nghiệp lớn nhất thế giới. EY cung cấp các dịch vụ kiểm toán, tư vấn, thuế và dịch vụ tư vấn về giao dịch.

• Thành lập: năm 1989
• Trụ sở chính:  London, Vương quốc Anh
• CEO: Carmine Di Sibio 
• Quy mô nhân sự: hơn 400.000 nhân viên

Ưu thế của EY trong Big4 gồm có:

• Tư vấn về giao dịch: EY có thế mạnh trong lĩnh vực tư vấn về giao dịch, bao gồm mua bán và sáp nhập doanh nghiệp
• Tư vấn về rủi ro: EY cung cấp các dịch vụ tư vấn về rủi ro giúp doanh nghiệp giảm thiểu các rủi ro tiềm ẩn
• Đổi mới công nghệ: EY đầu tư mạnh vào công nghệ để tạo ra các giải pháp sáng tạo cho khách hàng

2.4. KPMG

KPMG là một trong bốn công ty dịch vụ chuyên nghiệp lớn nhất thế giới, được thành lập vào năm 1987. Tập đoàn này cung cấp các dịch vụ kiểm toán, tư vấn, thuế và dịch vụ tư vấn về rủi ro.

• Thành lập: năm 1987
• Trụ sở chính:  Amstelveen, Hà Lan
• Chủ tịch điều hành toàn cầu và CEO: Bill Thomas 
• Quy mô nhân sự:hơn 270.000 nhân viên

Một số ưu điểm nổi bật của KPMG phải kể đến là:

• Tư vấn về rủi ro: KPMG nổi tiếng với dịch vụ tư vấn về rủi ro, giúp doanh nghiệp xác định và quản lý các rủi ro một cách hiệu quả
• Mạng lưới chuyên gia toàn cầu: KPMG có một mạng lưới các chuyên gia rộng khắp thế giới, giúp khách hàng tiếp cận các dịch vụ chuyên nghiệp một cách nhanh chóng và hiệu quả
• Tập trung vào khách hàng: KPMG luôn đặt khách hàng làm trung tâm và cam kết mang đến những giải pháp tốt nhất cho khách hàng

3. Vì sao các doanh nghiệp nên chọn dịch vụ của Big 4 kiểm toán?

Việc lựa chọn dịch vụ của Big 4 không chỉ giúp doanh nghiệp đảm bảo tính chính xác và minh bạch của báo cáo tài chính mà còn mang lại nhiều lợi ích khác. Sau đây là 4 lý do tại sao Big 4 kiểm toán là lựa chọn hàng đầu của các doanh nghiệp: 

• Uy tín và thương hiệu toàn cầu: Theo một nghiên cứu gần đây của PwC, các công ty niêm yết trên sàn chứng khoán Mỹ có báo cáo tài chính được kiểm toán bởi Big 4 thường có mức định giá cao hơn 15% so với các công ty khác. Như vậy, có thấy thấy báo cáo tài chính được kiểm toán bởi Big 4 sẽ tạo được sự tin tưởng cao từ các nhà đầu tư, đối tác, và các cơ quan quản lý. Điều này đặc biệt quan trọng đối với các doanh nghiệp có niêm yết trên thị trường chứng khoán hoặc có nhu cầu huy động vốn.
• Chất lượng dịch vụ vượt trội: Một nghiên cứu của Deloitte cho thấy, tỷ lệ phát hiện sai sót trong báo cáo tài chính của các công ty sử dụng dịch vụ của Big 4 thấp hơn 30% so với mức trung bình của ngành. Với quy trình làm việc chuẩn mực quốc tế, cùng với việc áp dụng các công nghệ tiên tiến, Big 4 cam kết mang đến cho khách hàng những báo cáo kiểm toán chính xác, minh bạch và đầy đủ nhất. Các công ty kiểm toán này thường xuyên cập nhật các tiêu chuẩn kiểm toán mới nhất và đào tạo đội ngũ nhân viên một cách bài bản, đảm bảo chất lượng dịch vụ luôn được nâng cao.
• Đội ngũ chuyên gia giàu kinh nghiệm: Hơn 90% các đối tác của Big 4 đều có chứng chỉ chuyên môn cao như CPA, ACCA, CFA, đảm bảo chất lượng dịch vụ ở mức cao nhất. Đội ngũ nhân viên của Big 4 là những chuyên gia hàng đầu trong lĩnh vực kế toán, kiểm toán và tư vấn. Họ được đào tạo bài bản, có nhiều năm kinh nghiệm làm việc trong các dự án phức tạp và am hiểu sâu sắc về các quy định pháp luật liên quan. Nhờ đó, họ có khả năng cung cấp cho khách hàng những giải pháp tư vấn chuyên sâu, giúp doanh nghiệp giải quyết các vấn đề kinh doanh một cách hiệu quả
• Phạm vi dịch vụ đa dạng: Ngoài dịch vụ kiểm toán, Big 4 còn cung cấp một loạt các dịch vụ khác như tư vấn thuế, tư vấn quản lý, tư vấn rủi ro, tư vấn giao dịch,... Điều này giúp các doanh nghiệp có thể tiếp cận một gói dịch vụ toàn diện tại một địa chỉ, tiết kiệm thời gian và chi phí. Theo một khảo sát của KPMG, 85% khách hàng của họ đã chọn sử dụng từ 2 dịch vụ trở lên của công ty này

4. So sánh Non-Big 4 và Big 4 kiểm toán

Bên ngoài Big 4 kiểm toán là rất nhiều công ty, tập đoàn khác cũng hoạt động trong lĩnh vực này, cung cấp một số dịch vụ tương tự nhưng không có quy mô lớn. Họ được xếp vào nhóm Non-Big 4. Hãy cùng Trường Doanh nhân tìm hiểu chi tiết về Non-Big 4 này.

4.1. Non-Big 4 trong lĩnh vực kiểm toán là gì?

Non-Big 4 là thuật ngữ dùng để chỉ các công ty kiểm toán có quy mô và tầm ảnh hưởng nhỏ hơn so với bốn tập đoàn kiểm toán hàng đầu thế giới là Deloitte, PwC, EY và KPMG. Mặc dù không sở hữu mạng lưới toàn cầu rộng lớn và nguồn lực tài chính khổng lồ như Big 4, các công ty Non-Big 4 vẫn đóng vai trò quan trọng trong thị trường kiểm toán và cung cấp nhiều dịch vụ chất lượng cao.

 Một số công ty kiểm toán thuộc Non-Big 4 toàn cầu nổi bật hiện nay là:

• Grant Thornton: Công ty này hiện có mặt tại nhiều quốc gia, cung cấp dịch vụ kiểm toán, thuế, tư vấn quản lý đa dạng
• BDO: Công ty có mạng lưới rộng khắp, cung cấp dịch vụ tài chính toàn diện bao gồm kiểm toán, thuế, tư vấn…
• Mazars: Hoạt động tại hơn 90 quốc gia, cung cấp dịch vụ kiểm toán, kế toán, thuế, tư vấn và pháp lý
• RSM: Mạng lưới rộng lớn, cung cấp dịch vụ tài chính toàn diện bao gồm kiểm toán, thuế, tư vấn, và các dịch vụ chuyên biệt khác
• UHY: Bao gồm các công ty kiểm toán độc lập, cung cấp dịch vụ tài chính toàn diện
• Crowe: Mạng lưới các công ty kiểm toán độc lập lớn, cung cấp dịch vụ tài chính toàn diện

Một số công ty kiểm toán non - big 4 kiểm toán ở Việt Nam, cung cấp dịch vụ kiểm toán, kế toán, thuế và tư vấn:

• AASC
• A&C
• VACO
• Mazars Việt Nam (Chi nhánh của Mazars tại Việt Nam)

4.2. So sánh Non-Big 4 và Big 4 kiểm toán

Mời quý doanh nghiệp tham khảo bảng thông tin dưới đây để có góc nhìn trực quan và toàn diện hơn về Big 4 và Non-Big 4.

5. Một số câu hỏi liên quan đến Big 4 kiểm toán

Sau đây, Trường Doanh nhân HBR sẽ giúp quý doanh nghiệp và bạn đọc tìm hiểu về một số câu hỏi liên quan đến Bog 4 kiểm toán, bao gồm hoạt động tuyển dụng và dịch vụ của Big 4.

5.1. Vì sao Big 4 kiểm toán là công ty mơ ước của nhiều người?

Big 4 được xem là giấc mơ sự nghiệp của nhiều người bởi những lý do sau:

• Uy tín thương hiệu: Big 4 là những thương hiệu toàn cầu, được công nhận về chất lượng dịch vụ và chuyên môn cao. Làm việc tại đây giúp nhân viên xây dựng một thương hiệu cá nhân mạnh mẽ
• Môi trường làm việc chuyên nghiệp: Big 4 cung cấp một môi trường làm việc năng động, chuyên nghiệp, với nhiều cơ hội học hỏi và phát triển
• Lộ trình sự nghiệp rõ ràng: Các công ty Big 4 có hệ thống đào tạo và đánh giá nhân viên bài bản, giúp nhân viên có một lộ trình sự nghiệp rõ ràng
• Mức lương và phúc lợi hấp dẫn: Big 4 thường trả mức lương cạnh tranh và cung cấp nhiều phúc lợi hấp dẫn cho nhân viên
• Cơ hội hợp tác với các khách hàng lớn: Nhân viên Big 4 sẽ có cơ hội làm việc với các khách hàng lớn, đa quốc gia và tiếp xúc với những dự án phức tạp

5.2. Làm thế nào để trở thành nhân viên của Big 4?

Để trở thành nhân viên của Big 4, cần chuẩn bị kỹ lưỡng các kiến thức, kỹ năng sau đây:

• Nắm vững kiến thức chuyên môn: Kiến thức về kế toán, kiểm toán, tài chính là yêu cầu bắt buộc
• Ngoại ngữ: Tiếng Anh thành thạo là một lợi thế lớn, ngoài ra nếu có thêm các ngôn ngữ khác cũng sẽ có lợi thế vì Big 4 là các tập đoàn đa quốc gia, có trụ sở và khách hàng đến từ nhiều nơi khắp thế giới
• Kỹ năng mềm: Một số kỹ năng cần có trong lĩnh vực kế toán - kiểm toán như giao tiếp, làm việc nhóm, giải quyết vấn đề và khả năng chịu áp lực cao là những yếu tố quan trọng để có cơ hội làm việc tại Big 4
• Chuẩn bị hồ sơ xin việc kỹ lưỡng: Gồm có CV, thư xin việc, hồ sơ cá nhân chuyên nghiệp và nổi bật
• Tham gia các hoạt động ngoại khóa: Các hoạt động tình nguyện, câu lạc bộ chuyên môn sẽ giúp tích lũy kinh nghiệm và phát triển các kỹ năng mềm

Quá trình tuyển dụng tại Big 4 nhìn chung thường gồm các vòng như sau:

• Vòng hồ sơ: Đánh giá sơ lược về trình độ và kinh nghiệm của ứng viên
• Vòng kiểm tra năng lực: Kiểm tra kiến thức chuyên môn và kỹ năng mềm
• Vòng phỏng vấn: Phỏng vấn cá nhân, phỏng vấn nhóm, phỏng vấn với trưởng bộ phận để đánh giá khả năng giao tiếp, tư duy logic và sự phù hợp với văn hóa công ty

5.3. Chi phí dịch vụ của Big 4 như thế nào?

Chi phí dịch vụ của Big 4 thường cao hơn so với các công ty kiểm toán khác. Nguyên nhân đến từ một số yếu tố cốt lõi như sau:

• Uy tín thương hiệu: Thương hiệu mạnh đồng nghĩa với việc khách hàng phải trả thêm phí để được hưởng dịch vụ chất lượng cao
• Nguồn lực: Big 4 có đội ngũ nhân viên chất lượng cao, hệ thống công nghệ hiện đại, nên chi phí hoạt động cũng cao hơn
• Phạm vi dịch vụ: Big 4 cung cấp đa dạng dịch vụ, từ kiểm toán đến tư vấn, nên chi phí dịch vụ cũng linh hoạt hơn

Tuy nhiên, mức chi phí dịch vụ của Big 4 cũng phụ thuộc vào nhiều yếu tố khác như:

• Quy mô doanh nghiệp: Doanh nghiệp càng lớn, quy mô hoạt động càng phức tạp thì chi phí dịch vụ càng cao
• Ngành nghề kinh doanh: Các ngành nghề có độ rủi ro cao, yêu cầu kiểm toán chặt chẽ hơn sẽ có chi phí cao hơn
• Nhu cầu dịch vụ: Số lượng dịch vụ mà doanh nghiệp sử dụng sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến chi phí

5.4. Tiêu chí để doanh nghiệp chọn lựa Big 4?

Các doanh nghiệp thường lựa chọn dịch vụ của Big 4 khi có các nhu cầu sau đây:

• Cần đảm bảo tính độc lập và khách quan của báo cáo tài chính
• Muốn nâng cao uy tín của doanh nghiệp trên sàn chứng khoán hoặc thu hút các nhà đầu tư, đối tác kinh doanh và khách hàng
• Cần tư vấn chuyên sâu về các vấn đề tài chính, kế toán
• Muốn tiếp cận các công nghệ và phương pháp kiểm toán tiên tiến
• Cần một đối tác tin cậy để hỗ trợ trong quá trình phát triển

Trước khi quyết định lựa chọn dịch vụ của Big 4, doanh nghiệp nên cân nhắc kỹ lưỡng các yếu tố như quy mô, ngành nghề, ngân sách, nhu cầu cụ thể của doanh nghiệp và khả năng đáp ứng của từng công ty trong Big 4 để đưa ra quyết định phù hợp nhất.

Tổng kết, Big 4 kiểm toán là những công ty kiểm toán hàng đầu thế giới, cung cấp các dịch vụ kiểm toán và tư vấn chất lượng cao. Big 4 kiểm toán hiện nay gồm các công ty: PwC, Deloitte, EY, KPMG. Trường Doanh nhân HBR cũng đã chia sẻ đến quý doanh nghiệp về lý do của việc lựa chọn dịch vụ của Big 4, đó là giúp đảm bảo tính chính xác và minh bạch của báo cáo tài chính, nâng cao uy tín và thu hút các nhà đầu tư.